Çocuklarla birlikte seyahate çıkıyorsanız, eminim çocuklardan çok kendiniz için endişeleniyorsunuz. Birkaç bavul dolusu giyecek ve eşyayı nasıl hazırlayacağınızı, otel ve uçak rezervasyonları takibini, daha birçok detayı düşünen ve kontrol eden sizsiniz elbette.
Bir süreliğine durun. Eğer ki birşey unutursanız varacağınız yerde de satın alabilirsiniz. Asıl önemli olan çocukları bu yolculuğa hazırladınız mı?
Seyahat boyunca çocuklar tanımadığı-bilmediği ortamlarda anne ve baba peşinde oradan oraya sürüklenecekler. Küçük çocuklar için bilinmezlik büyük bir stres kaynağıdır. Ne olacağını bilmezlerse veya olaylar istedikleri gibi sonuçlanmazsa panik olurlar. Anne veya baba işler yolunda gitmediği zaman stres olursa çocuk da bir terslik olduğunu sezer. Bu da seyahat etmekten korkmasına sebep olabilir.
Bu nedenle yola çıkmadan önce çocuklara neler olacağını, onların nerede, nasıl davranması gerektiğini anlatmak, kısacası konuşmak önemli. Özellikle de onların tedirgin olduğu durumlar varsa. Örneğin yükseklikten veya yüksek sesten korkan bir çocuğun uçağa binmesi ve normal bir yetişkin gibi davranması beklenilemez. O nedenle anne ve baba çocuklarının korku ve endişe kaynaklarını bilmeli, onların verecekleri ani tepkileri önceden tahmin etmeye çalışmalı. Kısacası, çocukları yetişkinlere göre bilindik ve normal; ama küçük bir çocuğa göre bilinmez ve değişik bu duruma hazırlamalı. Şanslıysanız, seyahatleriniz çocuklar için müthiş keyifli ve beklenen bir macera olacaktır, kargaşa değil.
Her yeni deneyimi yaşamadan önce geçilen adımlar seyahat için de uygulanmalı bence;
a) Neler olacağı sırası ile önceden konuşulmalı ve bilinmezler açığa çıkarılmalı,
b) Seyahat ile ilgili kitaplar okunmalı, videolar izlenmeli, hatta tiyatro gibi oynanmalı,
c) Çocuğun nerede, nasıl davranması gerektiği açıkça belirtilmeli.
Anne ve baba çocuklarıyla birlikte huzurlu bir seyahat geçirmek arzusundalarsa yetişkinler için önemsiz; ama küçük çocuklar için çok çok önemli birkaç noktaya vakit ayırmalılar.
Bebekler ve 2 yaş altını seyahate hazırlamak
- Çok önceden anlatmaya gerek yok, yola çıkmadan önceki gün, seyahatiniz konusunda bilgi vermek yeterli olur.
- Neler olacağını kısa cümlelerle anlatın. ‘Arabaya binip havaalanına gidiyoruz, güvenlik kontrolden geçeceğiz, uçağa bineceğiz, sen yanımda/kucağımda oturacaksın ve uçak uçarken birlikte oyun oynayacağız. Uçak yere inince dedenin evine gideceğiz’ gibi kısa ve basit cümleler kurun.
- Seyahat günü de, yeri geldiğinde aynı cümleleri kurmaya devam edin. Sıra beklerken ne için beklediğinizi ve sonunda ne olacağını anlatın. ‘Güvenlik kontrolden geçeceğiz o nedenle ceketini çıkaralım, artık pusetinden inmen gerekiyor, birazdan çantamızın içine bakacaklar’ türünde cümleler kurun. Havaalanlarındaki güvenlik kontrol olayı hakkında önceden konuşmak üniformalı ve ciddi görünen görevlilerden ve metal dedektöründen geçerken korkmasını önler.
- Resimli çocuk kitapları, bu yaştaki çocukların görsel olarak da neler olup bittiğini anlamalarına yardımcı olur. Seyahatlerimizde bu tür kitaplar çok yardımcı oldu.
- Uçağa biniyorsanız, oyuncak bir uçak üzerinde neler olacağını uygulamalı olarak anlatabilirsiniz. Büyüse de bu yöntemi hala uygularız.
Okul öncesi çocuklarını seyahate hazırlamak
- Bu yaş grubundaki çocuklar oyuna ve oynamaya bayılırlar. Neler olacağını konuşmak ve kitaplara bakmak yanında sandalyeleri uçak ya da tren veya otobüs gibi dizerek, olacakları tiyatro oyununa çevirmek eğlenceli olur. Hatta bir masayı güvenlik kontrol bandı yapabilir, kendi eşyalarını bir bir üzerine dizebilir.
- Yaşına uygun bir yolculuk kitabı okuyun ve sorular sormasına fırsat verin.
- Seyahat temalı bir etiket kitabı, hem yol öncesinde hem de yolculukta oldukça faydalıdır.
- 2. yaşından itibaren ufak bir çantası olsun. İçine istediği birkaç oyuncak, kitap, varsa uyku arkadaşını koyabilir. Çocukların kendi çantalarını taşımalarına izin verin. Sorumluluk alacağı için önemli bir iş yaptığını hisseder. Yorulduğu zaman da taşımasına yardımcı olun. Aktivite çantası ve içindeki sevdiği, bildiği oyuncakları onu seyahat boyunca rahatlatır. Bizim çantamızda lego treni o şehir bu ülke bizimle birlikte geziyor. Böylece otel odasını biraz da olsa kendi odasına çeviriyor.
- Bavul içerisine konulan eşyaları bavuldan geri çıkarma çağını geçtilerse, eşyaları hazırlarken ufak görevler verebilirsiniz; ayakkabıları poşete koymak gibi.
Okul çağındaki çocukları seyahate hazırlamak
- Bu yaştakiler için önceden herşeyi detaylı olarak anlatmak hatta tatil planlarına katmak, çıkılacak bir seyahat için heyecan duymalarını sağlar. Gidilecek yer, kalınacak otel, neler yapacağınız konularında fikir alışverişi yapabilirsiniz. Farklı bir ülkeye gidiyorsanız, orada konuşulan dilden birkaç yeni kelime öğrenmek eminim hoşlarına gider.
- İnternette araştırma yapabilirsiniz; gideceğiniz yere dair resimlere bakmak, yaşına uygun kitaplar bulmak gibi. Herşeyi de anlatmayın ki bazı noktaları keşfetmek onlara kalsın.
- Bavul hazırlamaya yardım edebilirler. Gidilecek yerin hava durumuna, yapılacak aktivitelere ve mevsime göre kendi kıyafetlerini kendileri seçsinler. Tabii sizin onayınızla…
- Seyahat günlüğü tutmak için bir defter veya gördüklerini resimleyebileceği ucuz bir fotoğraf makinesi hediye edebilirsiniz. Eminim bir yetişkinin gözünden çok daha farklı şeyler göreceklerdir.
- Çocuklara nerede nasıl davranmasını beklediğinizi belirtmekte fayda var. Heyecandan bambaşka bir çocuğa dönüşebilirler veya bazı şeyleri unutabilirler. Kısa da olsa bir sonraki adımda neler yaşayacağınızı konuşun. ‘Uçaktayken kemerini takmanı istiyorum tıpkı arabada taktığımız gibi’ türünde cümleler kurun.
Çocuklar, bebeklikten itibaren uçağa binmeye alışkın olsalar da, zamanla büyürler ve değişirler. Önceden farkına varmadıkları şeyler, ertesi sene onları korkutabilir. Yirminci kez uçağa binecek de olsa seyahat öncesinde, havaalanında ve uçakta neler olacağından bahsetmekte fayda var. Ayakları yetişmediği için ön koltuğu tekmelemeyen 3 yaşındaki bir çocuk, ertesi sene tekmeleriyle öndeki yolcuyu rahatsız edebilir.
Seyahate çıkarken, önce çocuklarımızı hazırlarsak herkes çok daha mutlu olacaktır.
—-
Not: Bu yazım ilk olarak Şehrin Çocuk Hali Blog’da Ocak 2016’da yayınlanmıştır.
